فشار خون سیستولیک و دیاستولیک

فشار خون سیستولیک و دیاستولیک

حتماً تا به حال دیده اید که زمانی که به پزشک مراجعه می کنید در گام اول فشار خون شما را اندازه می گیرد و معمولاً این اولین کاری است که پزشکان انجام می دهند و با استفاده از لوازم اندازه گیری فشار خون دو مقدار را به دست می آورند که هر دوی این مقادیر بیان کننده وضعیت سیستم گردش خون شما و قلب شما می باشد که می تواند اطلاعات مهمی را به پزشک بدهد.

 

در صورتی که هر گونه اختلالی در یکی از این مقادیر وجود داشته باشد نشان دهنده مشکلی در بدن شما است که باید برای بررسی آن به پزشک معالج مراجعه کنید تا وضعیت شما را مورد بررسی قرار دهد.

 

به صورت نرمال و استاندارد قلب هر فرد به اندازه مشت دست اوست و قلب انسان از چهار اتاقک تشکیل شده است که دارای ۴ دریچه نیز می باشد و این دریچه ها باز و بسته شدن اجازه ورود و خروج خون را در غرب صادر می کند و از طریق خون از قلب و اتاق ها خارج و یا به آنها وارد می‌شود.

 

استاندارد ضربان قلب انسان به تحقیقات علمی به صورت استاندارد حدود ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه و چیزی حدود ۱۰۰ هزار ضربه در روز است که قلب سالم معمولاً این مقدار ضربان دارد.

 

همینطور که قلب شما ضربان می‌کند   و خون را از اتاقک‌های قلب خارج می کند و در شریان ها به جریان در می آورد خون به دیواره رگ ها فشار می آورد و حس ضربان را در رگ ها ایجاد می کند که پزشکان با بررسی  فشاری که خون به شریان ها وارد می کند اطلاعات مهمی به دست می‌آورند.

 

فشار سیستولیک همان عدد بالای عدد اول فشار خون شماست که نشان دهنده میزان فشار خون به جداره رگها در هنگام ضربان است و بیشترین مقدار فشار آن را نشان می دهد و در زمانی اتفاق می افتد که بتن های شما یا همان اتاق های بزرگ قلب شما جمع می شوند و ضرب آن انجام می دهند و خون را به تمامی نقاط بدن شما می فرستند و این مقدار فشار اولیه است که به رگ ها وارد می شود.

 

فشار خون دیاستولیک همان کمترین عدد فشار خون شما است که در هنگام استراحت کوتاه قلب شما ثبت می شود و فشاری است که خون به جداره پای رکاب وارد می کند در زمانی که قلب شما در حالت استراحت و آماده پر شدن از خون است و به این بازه زمانی دیاستول می‌گویند که دلیل وجود این دیاستول این است که قلب برای پر شدن و بازگشت خون زمان داشته باشد و همچنین عروق کرونر زمان برای تغذیه ماهیچه های خود قلب داشته باشند.

 

محدوده طبیعی فشار خون انسان

 

فشارخون نیز مانند هر متغیر دیگری می‌تواند روی حد طبیعی کمتر از حد نرمال و یا بالاتر از حد نرمال باشد که معمولاً مشکلات فشار خون را به نام فشار خون را بالا می شناسند ولی اگر بخواهیم محدوده طبیعی فشار خون را مشخص کنیم طبق استانداردهای پزشکی می تواند در محدوده زیر قرار بگیرد.

• فشار خون طبیعی فشار سیستولیک کمتر از ۱۲۰ و فشار دیاستولیک ۸۰ می باشد.
• افزایشی که قران فشار سیستول ۱۲۰ تا ۱۲۹ و فشار دیاستول کمتر از ۸۰ است.
• پرفشاری خون درجه یک که در آن فشار سیستول ۱۳۰ تا ۱۳۹ ۸۰ تا ۸۹ است.
• پرفشاری خون درجه  دوم که در آن فشار سیستول حداقل ۱۴۰ ایا فشار دیاستول حداقل ۹۰ است.
• بحران فشار خون در این حالت فشار سیستول و فشار دیاستول نزدیک به ۱۲۰ است.
• فشار خون پایین که می‌تواند هشتاد برای سیستم و شصت برای دیاستول باشد.

 

پزشک معالج شما با بررسی هر دو معیار فشار خون می‌تواند به بررسی وضعیت فشارخون شما بپردازد و با تشخیص بالا بودن یک از این دو المان و یا هر دوی آنها به مشکل فشار خون شما پی ببرد و داروهای مخصوص فشار خون بالا و یا پایین را برای شما تجویز کند.

 

خطرات فشار خون پایین و فشار خون بالا

 

هر دوی این حالت‌ها می‌توانند خطرات را برای بیماران به وجود بیاورند و هر دو به یک اندازه مهم و حائز اهمیت هستند اما دلیل این که ما معمولاً به فشار خون بالا و خطرات آن می پردازیم این است که شیوع فشار خون بالا بسیار بیشتر از فشار خون پایین است و امروزه در جوامع پیشرفته به دلیل پیشرفت تکنولوژی و زندگی ماشینی نزدیک به نیمی از جمعیت آنها دچار درجات مختلفی از فشارخون بالا می باشند و طبیعتاً این شیوع فشارخون بالا نسبت به فشار خون پایین نشان دهنده تفاوت های زیادی در علائم و عواملی است که آنها را ایجاد می کنند.

 

خطر فشار خون بالا

 

یکی از عوامل مهم و جالب در ابتلای افراد به فشار خون جنسیت آنهاست به طوریکه تحقیقات گسترده در پژوهشکده های مختلف به این نتیجه رسیده که شیوع فشار خون بالا در مردان تا قبل از سن ۶۴ سالگی بیشتر از زنان می باشد و این در حالی است که شیوع فشار خون در زنان از سنین بالای ۶۵ سالگی بسیار بیشتر از مردان است یعنی تا ۶۴ سالگی مردان امکان ابتلا به فشار خون بیشتری دارند و پس از ۶۵ سالگی این آمار در زنان بیشتر است.

چاقی و اضافه وزن کلسترول بالا دیابت بیماری های کلیوی و به طور کلی سبک زندگی شما می تواند ریسک ابتلای شما به فشار خون بالا را افزایش یا کاهش دهد اگر فعالیت بدنی زیادی ندارید خود را در معرض استرس قرار می دهید رژیم غذایی تان سرشار از نمک چربی و شکر است و الکل یا سیگار مصرف می کنید می‌توانید با آغوش باز منتظر رسیدن فشار خون بالا باشید.

 

آپنه خواب یکی دیگر از مشکلاتی است که ممکن است در این بیماران بروز کند که می تواند بسیار خطرناک باشد و به این صورت است که بیمار در هنگام خواب دچار توقف عمل تنفس به مدت چند نفس می شود و یا اینکه تنفس های ناکارآمد دارد که می تواند بسیار خطرناک باشد.

 

کمبود اکسیژن ناشی از آب یخ آب موجب تنگ شدن جداره رگها و در نتیجه بالا رفتن فشار خون میشود و اگر این حالت به صورت مداوم باشد می تواند موجب افزایش فشار خون می شود که درمان آب نمی تواند به کاهش فشار خون کمک کند.

 

خطر فشار خون پایین

 

با افراد بعد از سن ۶۵ سالگی در معرض ابتلا به فشار خون پایین می باشند و ممکن است در هنگام برخاستن از روی زمین نشستن احساس ضعف کنند و فشار آنها بیفتد.

شما مشکلاتی مربوط به غدد درون ریز دارید و یا دارای اختلالات عصبی هستید و یا این که سابقه بیماری های قلبی مانند نارسایی های قلبی را دارید و یا دچار کم خونی می باشید این امکان وجود دارد که به واسطه این عوامل دچار فشار خون پایین شوید و باید راجع به آن اطلاعات خود را افزایش دهید.

 

همچنین کمبود آب و مصرف برخی از داروها می تواند به فشار خون پایین را افزایش دهد داروهایی مثل داروهای تجویز شده برای فشار خون بالا دیورتیک ها نیترات داروهای اضطراب یا افسردگی داروهای اختلال نعوظ از داروهایی هستند که می‌توانند موجب ایجاد فشار خون پایین شود.

 

فشار خون پایین هم می تواند بر اثر تاثیر عوامل عصبی قلبی و یا هورمونی ایجاد شود که می توان از جمله آنها به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب نخاعی مولتیپل اسکلروز (MS) بیماری پارکینسون مشکلات تیروئید بارداری ریتم های قلب غیر طبیعی دریچه های غیر طبیعی قلب سندرم تاکیکاردی ارتوپلاستیک موضعی (POTS) دیابت

 

درمان فشار خون بالا

 

امروزه با پیشرفت تکنولوژی مسیر های زیادی برای بیماری های مختلف به وجود آمده است و برای درمان فشار خون بالا نیز روش ها و استراتژی های درمانی مختلفی وجود دارد ولی اولین و مهمترین گام در درمان بیماران مبتلا به فشار خون بالا تغییر و اصلاح سبک زندگی آنها می باشد.

 

نوشیدن آب بیشتر فعالیت فیزیکی روزانه را تجربه کنید ترک سیگار حفظ وزن سالم حذف مواد غذایی ناسالم مانند قندهای بیش از حد و چربی های اشباع از رژیم غذایی خود خوردن غذاهای سالم برای قلب مانند گوشت کم چربی، ماهی، میوه ها و سبزیجات و دانه های کامل سس را در رژیم غذایی خود کاهش دهید  مصرف الکل کاهش می یابد (برای یک یا چند نوشیدنی در روز برای زنان و دو یا کمتر در روز برای مردان) مدیریت استرس نظارت بر فشار خون شما به طور مرتب  از عواملی است که می تواند سبک زندگی را اصلاح کند و خطر ابتلا به فشارخون بالا را کاهش دهد.

 

بعد از توجه به موارد مربوط به سبک زندگی باید داروهایی که مصرف می کنید را بررسی کنید زیرا برخی از این داروها می تواند موجب ابتلا به فشارخون بالا شوند به عنوان مثال داروهایی که برای رژیم های لاغری استفاده می شوند آیا برخی از داروهایی که برای درمان بیش فعالی مورد استفاده قرار می گیرند و یا حتی برخی از داروهای تجویز شده برای سرماخوردگی می توانند شانس بروز فشار خون بالا را در شما افزایش دهند باید در صورت مصرف این داروها به پزشک خود اطلاع دهید تا برای شما آن داروها را تعویض کند یا اینکه مصرف آن‌ها را به طور کامل متوقف کند.

 

اما طبیعتاً در تمامی موارد نمی توان تغییر سبک زندگی را به عنوان یک راه حل کامل و کافی در نظر گرفت زیرا مثلا اگر شما مبتلا به فشارخون درجه دوم باشید علاوه بر تغییر سبک زندگی باید پزشک معالج برای شما دارو و یا داروهایی جهت کنترل فشار خون تجویز کند که باید آنها را به موقع مصرف کنید و به هیچ عنوان در مصرف آنها سهل انگاری نکنید.

 

داروهایی همچون دیورتیک ها مسدود کننده های بتا مسدود کننده های کانال کلسیم آنژیوتانسین تبدیل آنزیم (ACE) مهار کننده ها آلفا-مسدود کننده ها از جمله داروهایی هستند که ممکن است پزشک معالج شما برای کنترل فشار خون بالا از آن تجویز کند ولی تاثیر و دوام این تاثیر بستگی به تغییر سبک زندگی شما دارد.

 

درمان فشار خون پایین

 

در فشار خون پایین علاوه بر تشخیص علت عامل بسیار مهم تری است زیر فشار خون پایین می تواند به علل مختلفی پیش بیاید و خیلی از بیماری ها می تواند موجب ایجاد فشار خون پایین شود آیا استفاده از برخی از داروها می توانند این مشکل را ایجاد کند.

 

اگر عامل ایجاد کننده فشار خون پایین شما مصرف یک نوع یا چند نوع دارو باشد باید آن را پزشک کشف کند و در صورت نیاز به داروی شما را تعویض کرده و یا مصرف آن را متوقف کند.

 

درباره جستجوی پزشک اگر علت فشار خون پایین شما عفونت در بخشی از بدن تشخیص داده شود طبیعتا پزشک شما به دنبال درمان علت خواهد رفت و برای شما از آنتی بیوتیک ها را تجویز خواهد کرد تا بتواند با مهارت و فونت فشار خون شما را به حالت عادی بازگرداند.

 

فشار خون پایین می تواند به دلیل کم خونی نیز به وجود آمده باشد که در صورت مسجل شدن این تشخیص پزشک اقدام به تجویز آهن و ویتامین ب ۱۲ و داروهایی از این دست خواهد کرد تا مشکل کم خونی بیمار برطرف شده و در نتیجه فشار خون پایین بین نیز کنترل و درمان شود.

 

اگر وجود یک نوع بیماری موجب به فشار خون پایین شما شده باشد قطعاً پزشکی شما به دنبال درمان آن بیماری خواهد بود زیرا با مدیریت آن مشکل می تواند به خوبی فشار خون پایین شما را مدیریت کرده و بهبود بخشند.

 

عوارض فشار خون بالا و پایین

 

فشار خون علاوه بر اینکه می‌تواند نشان دهنده بروز یک بیماری در بدن شما باشد خود به تنهایی نیز می تواند یک عارضه بسیار مهم و جدی به حساب بیاید و در بسیاری از موارد این قاتل خاموش نشانه های بالینی زیادی ندارد و فقط با اندازه گیری فشار خون  مشخص می‌شود و در اکثر اوقات فرد را دچار آسیب‌های مختلف می کنند ولی نشانه ای از خود به جای نمی گذارد زمانی فرد با توجه به فشار خون خود می شود که بخشی از بدن به شدت آسیب دیده است.

 

فشار خون بالا و پایین می توانند عارضه های مختلف ایجاد کنند که برخی از آنها عبارتند از:

سکته مغزی نارسایی قلبی حمله قلبی مشکلات بینایی از دست دادن بینایی بیماری کلیوی اختلال عملکرد جنسی آنوریسم.

 

همچنین فشار خون بسیار پایین می تواند موجب ایجاد حالت های شود که می توان آنها را هم در دسته بندی علائم فشار خون پایین و هم  به عنوان عوارض فشار خون پایین دانست که عبارتند از:

سرگیجه گیجی تشنج درد قفسه سینه غش کردن از دست دادن تعادل حالت تهوع تشنگی ناتوانی تمرکز سردرد تاری دید خستگی تنفس کم عمق تنگی نفس پوست چرب پوست رنگ پریده.

منبع : سلامتی بدون مرز

نویسنده : امیر رستمی