بیماری های ارتوپدی و جراحی های استخوان و مفاصل و نقش ژنتیک در اینگونه بیماری ها

بیماری های ارتوپدی و جراحی های استخوان و مفاصل و نقش ژنتیک در اینگونه بیماری ها

در این مقاله می‌خواهیم توضیح اجمالی و خلاصه ای راجع به بیماری های ارتوپدی و جراحی های مفاصل و استخوان به نقش ژنتیک در این گونه بیماری ها صحبت کنیم کلمه ارتوپدی ریشه یونانی دارد که از دو کلمه جداگانه ارتو به معنای صاف و مستقیم کردن و کلمه پدی به معنای بچه و کودک تشکیل شده است و دلیل این نامگذاری این است که این علم در ابتدا برای صاف کردن و اصلاح شکل استخوان ها در کودکانی که با مشکلات کجی استخوان به دنیا می آمدند استفاده میشده.

قدمت این علم چیزی نزدیک به قدمت علم پزشکی است ورز دیرباز بخشی مهم از علم پزشکی را تشکیل می داد امروزه با پیشرفت روز افزون علم پزشکی همه شاخه های این علم گستردگی زیادی پیدا کردن ولی در این میان با گذشت زمان علم ارتوپدی شاخه های بسیار متعدد و تخصصی پیدا کرده است

تخصص هایی که قبلاً زیرشاخه علم ارتوپدی شناخته می‌شدند امروزه خود به عنوان یک شاخه اصلی و پیچیده و مهم شناخته می شود برای آشنایی با این شاخه های مهم و  محدوده کار آنها می توانید به مقاله های همین سایت درباره پزشک جراح استخوان و مفصل مراجعه کنید تا بتوانید اطلاعات جامعی در این باره به دست بیاورید.

دکتر جعفر رضازاده فوق تخصص جراحی زانو

اگر بخواهیم بیماری های مربوط به علم ارتوپدی را تعریف کنیم می توانیم این گونه بگوییم که تمام بیماری های مربوط به سیستم حرکتی انسان و اختلال در شکل و یا حرکت آنها مربوط به بیماریهای ارتوپدی و علم ارتوپدی می شود.

گفتیم سیستم حرکتی انسان ولی این دقیقا یعنی چه سیستم حرکتی انسان یعنی تمامی اندام هایی که به بدن ما کمک می کند تا بتوانیم حرکاتی را انجام دهیم سیستم حرکتی اطلاق می شود که شامل استخوان ها ماهیچه ها مفاصل تاندون ها ربات ها و بافت هایی است که این بخش ها را به هم متصل می کند و آنها را در کنار هم نگه میدارد و این اندام ها را تبدیل به یک سازمان واحد می کند تا ما بتوانیم به راحتی از آن استفاده کرده و حرکت صحیح و روان را تجربه کنیم.

قطعاً با این اوصاف سلامت سیستم حرکتی و اهمیت وجود تخصص گسترده و مهم و پیچیده ارتوپدی را بیشتر درک می کنیم.

بیماری های حوزه ارتوپدی به چند دسته اصلی تقسیم می شود که هر یک از آنها می‌توانند طیف وسیعی از بیماریها را شامل شود.

به طور کلی شکستگی های استخوان که شامل شکستگی های باز و شکستگی های بسته می شود وطیف شکستگی های ناقص قسمت کامل شکستگی های خطی شکستگی های مارپیچ و شکستگی های تکه ای می شود بخشی از این بیماری ها به شمار می آیند.

در رفتگی های مختلف که به اشکال مختلف در مفاصل گوناگون انسان می تواند اتفاق بیفتد و بسته به نوع دررفتگی و شکل و اندازه آن و دلیل بروز آن می تواند بیماری مختص به خود باشد گونه ای دیگر از بیماری های ارتوپدی است.

کشیدگی های مختلف در بافت های ماهیچه ای و تاندونها و رباط پیچ خوردگی آنها طیف گسترده ای از دیگر بیماری‌های حوزه ارتوپدی است که مختص به ناحیه و شکل شامل بیماری های مختلف می شود.

تورم ها و تروما ها بخش دیگری از این اختلالات هستند که معمولاً به صورت تورم و سفت شدگی در مفاصل مشاهده می شوند و می توانند سیستم حرکتی بدن را به شدت دچار مشکل کند و در بخش دیگر از افتادگی ها می تواند در اندام های نرم دیگر و ماهیچه ها  اتفاق بیفتد که سلام با آن سفت شدگی ماهیچه و بافت های نرم افزاری گفته می شود.

جراحی های استخوان و مفصل

یکی از علوم جراحی بسیار گسترده تخصصی و پیچیده و جراحی استخوان و مفاصل است جراح استخوان و مفاصل گفت راه آهن به او جراح ارتوپد نیز گفته می شود تخصصی بسیار گسترده و دارای شاخه های بسیار وسیع است.

کسی که میخواهد جراح ارتوپد و یا به صلاح جراح استخوان و مفاصل شود باید پس از گذراندن دوره های دانشگاهی پزشکی و اخذ مدرک پزشکی یک دوره چهار ساله را در یکی از شاخه های جراحی ارتوپد بگذراند و پس از این چهار سال و فراگیری دانش جراحی ارتوپدی در شاخه مورد نظر از آنها آزمونی گرفته می‌شود که اصطلاحاً به آن آزمون فلوشیپ  گفته می شود و متخصصان پس از گذراندن این آزمون و موفقیت در آن اصطلاحاً فلوشیپ تخصص خود را در جراحی ارتوپد می گیرند مانند فلوشیپ جراحی کودکان یا فلوشیپ جراحی ارتوپدی زانو یک پزشک پس از اخذ بورد تخصصی جراحی در تخصص خود می تواند اقدام به جراحی ارتوپدی در آن تخصص کند و صلاحیت انجام آن را دارد.

ولی به دلیل گستردگی روز افزون علم مخصوصاً در حوزه ارتوپدی پزشکان پس از اخذ بورد تخصصی خود میتوانند یک مرحله دیگر را نیز بگذرانند و اطلاعات علمی خود را بروز تر کرده و مهارت و علم خود را افزایش دهیم که اصطلاحاً به آن فلوشیپ گفته می شود.

فلوشیپ یک دوره چند ماه تا یک سال است که پزشکان در خارج از کشور می گذرانند و طی آن علم خود را به روز کرده و مهارت خود را در حوزه تخصص خود افزایش می دهند و پزشکی که دارای فلوشیپ به تخصص خود است دارای تخصص و مهارت به روزتری است.

جراحیهای ارتوپدی شامل اعمالی است که کمک می کند تا مشکلات سیستم حرکتی برطرف شود اعمالی همچون اصلاح شکل استخوان های مختلف بدن با روش های مختلف جراحی که می تواند منشا مادرزادی و یا اکتسابی داشته باشد و جا انداختن مفاصلی که با اعمال غیر جراحی قابل انجام نبوده و به ناچار از جراحی استفاده می شود و یا اصلاح انواع پیچ خوردگی ها در مفاصل و ربات ها و تاندون ها ترمیم کشیدگی های ماهیچه‌ای تاندون ها و رباط ها و برطرف کردن تورم های به وجود آمده در مفاصل که مانع انجام درسته اعمال حرکتی میشوند اعمالی از این قبیل از جمله کارهایی است که در یک جراحی ارتوپدی برای اصلاح اختلالات سیستم حرکتی بیمار انجام می شود.

نقش ژنتیک در بیماری های ارتوپدی

بیماری هایی که در اطراف ما وجود دارند و آنها را به عنوان بیماریهای شغلی ارتوپدی در ایران میشناسیم معمولاً اکثریت منچ اشان عوامل خارجی و محیطی است و بیشتر مربوط به سبک زندگی افراد ورایت نکات بهداشتی و نکات سلامتی می باشد.

در ایران معمولاً بیشتر مشکلات حوزه ارتوپدی در نتیجه مراقبت نکردن از اندام های بدن و یا اعمال فشار بیش از حد به آنها و یا حرکات ناگهانی آسیب های ورزشی اضافه وزن و عواملی از این دست به وجود می آیند که متاسفانه در ایران این عوامل طیف بیشتری را به خود اختصاص می دهد زیرا کمتر به نکات سبک زندگی سالم توجه می‌شود و فشارهای زیادی به بدن اعمال می شود که می تواند بر اثر حرکات شدید و سنگین و یا اضافه وزن باشد.

بعد از تصادفات و سوانح که جزو اولین دلایل ایجاد مشکلات ارتوپدی در افراد است طیف گسترده ای از بیماران را به خود اختصاص می دهد بیماری آرتروز مخصوصا آرتروز زانو یکی از شایع‌ترین بیماری هاست که بیماران برای درمان آن به پزشکان متخصص مراجعه می کند.

علت اصلی آسیب های مختلفی که در زانو اتفاق می افتد از جمله پیچ خوردگی ها مشکلات رباط و  مفصل تحمل فشار ناگهانی و یا فشار زیاد به دلایل کاری ورزشی و یا اضافه وزن می باشد که موجب این مشکل در زانو می شود.

زانو عضوی است که به راحتی صدمه نمی بیند ولی زمانیکه صدمه دید این آسیب بسیار زیاد فراگیر و شدید است و به راحتی و به سرعت می تواند به سمت آرتروز و مزمن شدن پیش برود.

عواملی که می‌تواند به این سیکل سرعت ببخشد و فرد را با سرعت بیشتری به سمت آرتروز ببرد عبارت است از اضافه وزن زیاد آیا فشار های مستقیم زانو برای زمان های طولانی عدم تحرک کافی و به خصوص شکل نشستن چهار زانو  بعد از انجام ورزش روزانه از عوامل مهمی هستند که می‌توانند بیمار را به سرعت به سمت آرتروز پیشرفته و مداوم هدایت کند ما باید به شدت از این عوامل دوری کرد.

ژنتیک و عوامل ارثی برخلاف تصور ما نقش بسیار اندک و ناچیزی در گستره  پهناور بیماری های حوزه ارتوپدی دارد و آمار بیماری هایی که در این حوزه به دلایل ژنتیکی اتفاق می افتد و اصطلاحاً ارثی است به نسبت مشکلاتی که بر اثر سبک زندگی نامناسب و ضربات و حادثه پیش می آید بسیار ناچیز است.

مثلاً برخی بیماری ها مانند در رفتگی مداوم لگن و بیماری پای چنبری  بیشتر عوامل ژنتیک و ارثی دارند ولی آمار آنها در مقابل مشکلاتی که بر اثر حوادث بعد مراقبت از اندام ها به وجود می آید بسیار اندک است.

تخصص های ارتوپدی و بیماری های مربوط به آن طیف گسترده ای از علوم پزشکی را تشکیل می دهند و ما در این مقاله به طور اجمالی نمای کلی از این تخصص بیماری ها و عوامل بوجود آورنده آنها جهت آشنایی بیشتر  ارائه کردیم.

در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر راجع به علم ارتوپدی و تخصص های آن و جزئیات مربوط به جراحی های ارتوپدی و بیماری های حوزه ارتوپدی می‌توانید در همین سایت به جستجوی مقالات مرتبط بپردازید.

برای رزرو و نوبت گیری آنلاین برای فوق تخصص جراحی زانو لطفا کلیک کنید.

نویسنده : امیر رستمی