لیزیک یا پی آر کی کدام یک؟

شما کدایک را انتخاب کرده اید ،لیزیک یا پی آر کی کدام یک؟

امروزه با پیشرفت علم شاهد به وجود آمدن روشهای جدیدی برای درمان بیماری های مختلف هستیم که یکی از این تکنولوژی های پیشرفته که در طیف  گسترده‌ای از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد و انواع مختلفی دارد یکی از آنها فناوری لیزر ها می باشد که با پیشرفت روز افزون علم توانسته اند در بسیاری از علوم مختلف به کمک انسان بیایند از انجام برش و سوراخ های بسیار سخت تا اعمال ظریفی مانند لیزر چشم که دارای ظرافت و دقت بسیار بالایی می باشد و امروزه بسیاری از افراد برای رهایی از عینک به این اعمال روی می آورند.

 

لیزر هایی که برای چشم استفاده می شوند انواع مختلفی دارند و در اصل کار آنها برطرف کردن عیوب انکساری در قرنیه است که این کار را با انواع اشکال لایه برداری انجام می دهند ولی شاید این سوال پیش بیاید که از بین این انواع مختلف کدام یک گزینه بهتری برای بیماران خواهد بود؟

 

این سوالی است که ما در این مقاله به آن به صورت کامل و با توضیحات پاسخ داده ایم پس شما را دعوت می کنیم تا بیشتر با انواع لیزرهای برطرف کننده  عیوب انکساری و قرنیه آشنا شوید.

 

در عمل لیزیک لایه ای نازک از قرنیه بیمار برداشته می شود و پس از آن سطح زیر آن لایه تراشیده می شود و سپس لایه بریده شده به جای خود باز میگردد و به این شکل اقدام به تصحیح شکل و ضخامت قرنیه می کند.

ولی در روش های لازک و PRK لایه از روی قرنیه برداشته نمی‌شود و در است همان سطحی ترین لایه قرنیه مورد تراش قرار میگیرد و در این نوع اعمال جراحی مثل جراحی لیزیک مشکلات مربوط به جابجایی قرنیه و مشکلاتی از این دست به وجود نمی آید و بیمار بدون برداشتن لایه از قرنیه مستقیماً مورد تراش لیزر قرار می گیرد و مشکل وی درمان می شود.

عوامل مختلفی بر روی نوع تجویز پزشک بین لیزیک یا لازک و یا پی آر کی تاثیر می گذارد که یکی از مهمترین عوامل ضخامت قرنیه بیمار می باشد به طوری که اگر طی بررسی ها و آزمایشات تشخیص داده شود که بیمار دارای ضخامت قرنیه کمی باشد و قرنیه نازک است لیزیک تجویز نمی‌شود و از لازک استفاده می‌کنند همچنین شغل بیماران یکی دیگر از عواملی است که می تواند روی تجویز پزشک تاثیر گذار باشد مثلاً اگر بیمار رزمی کار باشد و احتمال برخورد و ضربه به چشم او وجود داشته باشد معمولاً پزشکان از لازک استفاده می‌کنند.

سازمان غذا و دارو سازمانی است که تعیین کننده استانداردهای استفاده از هر نوع دارو و یا فناوری های درمانی است که درباره این لیزر ها نیز استانداردهای را ارائه کرده که به شکل زیر است:

لیزر اگزومر را برای تصحیح نزدیک بینی تا 12- دیوپتر با 4- دیوپتر آستیگمات ،و دوربینی از 1+ تا 6+ با 1 دیوپتر آستیگمات تایید کرده.

در توضیحات بالا از واحدی به نام دیوپتر نام برده شد که این واحد معیاری برای اندازه گیری  عیوب انکساری چشم می باشد و به این صورت است که اگر مقدار آن عدد منفی باشد به این معنا است که چشم بیمار دچار نزدیک بینی است و اگر مقدار آن برابر عدد  مثبتی باشد  به این معناست که چشم بیمار دچار اختلال دوربینی می باشد.

 

لیزر نیز مانند تمام روش های پزشکی اعم از داروی و تکنولوژیک دارای ضریب اطمینان های متفاوت برای مشکلات مختلف است به این منظور که طبیعتاً هر دارو و روشی راندمان درمانی دارد که بیان می‌کند آن روش یا دارو به چه اندازه برای درمان آن اختلال اثربخش بوده است.

 

برای لیزر های چشم نیز به همین شکل است که هر کدام متناسب با مشکلاتی که می توانند بر طرف کنند دارای درصد اثر بخشی هستند که طبق تحقیقات و آمارهای به دست آمده از بیماران پس از عمل به شرح زیر است:

 

براي نزديك‏ بيني كم و متوسط (تا 7- ديوپتر) در حدود 95% بيماران ديد بدون عينك 10/5 تا 10/6 يا بيشتر را به دست مي‏ آوردند و 85% شانس ديد بدون عينك 10/8 تا 10/9 يا بهتر را دارند.

 

براي نزديك‏بيني بالا (بالاي 7- ديوپتر) در حدود 85% بيماران ديد بدون عينك 10/5 تا 10/6 يا بهتر و 70% ديد بدون عينك 10/8 تا 10/9 يا بهتر بدست مي‏ آورند.

 

طبق این تحقیقات افرادی که مورد عمل های لنز در چشم قرار گرفتند تا حد بسیار زیادی وابستگی شان به عینک کاهش یافته و می توانند بدون اینکه فعالیت کنند و تنها برای انجام  برخی از کارهای دقیق مانند رانندگی و امثالهم نیاز به استفاده از عینک پیدا می کنند در این حالت نیز شماره عینک آنها بسیار پایین می باشد.

 

سازمان غذا و دارو هم چنین استانداردهایی را برای افرادی که می توانند مورد عمل جراحی قرار بگیرند مشخص کرده است به این شکل که هر شخص با هر سنی نمی تواند مورد عمل جراحی قرار بگیرد و باید حتماً سن بیمار بالای ۱۸ سال باشد و در برخی لیزر ها نیز این استاندارد به بالای ۲۱ سال می رسد زیرا در سنین زیر ۱۸ سال شماره چشم امکان تغییر را دارد و نباید در این سن از لیزر استفاده شود.

 

همچنین برای افرادی که دچار پیر چشمی هستند نمی توان از عمل لیزیک استفاده کرد زیرا آنها با یکی از چشم های خود فواصل دور و نزدیک را به خوبی می بینند و استفاده از لیزیک در یک چشم موجب ایجاد ناهماهنگی در تصویر به وجود آمده در ذهن بیمار می‌شود و ناکارآمد خواهد بود.

 

فمتو ليزيك

این و جراحی یکی از روش های جدید لیزیک است که این کار با استفاده از تکنولوژی جدید لیزری به نام فمتو سکند انجام می شود و این لیزر پیشرفته ظرافت بیشتری را به عمل های لیزیک بخشیده است به طوری که در عمل فمتو لیزیک می توان لایه نازک تری از روی قرنیه بیمار برداشت و با دقتی حدود ۹۰ میکرون می توان این کار را انجام داد که می تواند تا حد زیادی از عوارض ناشی از لیزیک از جمله قوز قرنیه را کاهش داد ولی در هر صورت این عمل باز به روش لیزیک است و ممکن است این عوارض در آن ظاهر شود.

در این عمل ابتدا لایه نازک شدن قرنیه با استفاده از لیزر برداشته می شود و سپس سطح باقی مانده لیزر با دقت فمتوسکند مورد لایه برداری قرار می گیرد.

اعمال زايوپتيك (Zyoptic) و Tissue Savingو رابطه آنها با PRK، ليزيك و …

این اعمال تکنیک هایی هستند که در مرحله دوم عمل جراحی مورد استفاده قرار می گیرند به طوری که ما در بخش اول با استفاده از اعمالی همچون لیزیک  فمتولیزیک و PRK قرنیه چشم را در مرحله آماده سازی مورد پردازش قرار می دهیم و آن را آماده عمل جراحی میکنیم و در مرحله دوم با اعمالی همچون Tissue Savingو زايوپتيك اقدام به انجام اصلاحات روی قرنیه می کنیم که این روش ها به ما کمک می کنند تا در بهترین شرایط بتوانیم بهترین عملکرد را روی چشم بیمار داشته باشیم و در نتیجه بهترین نتیجه ممکن را از انجام اعمال جراحی روی چشم بیمار به دست بیاوریم.

این را به یاد داشته باشید که متخصصان علم چشم پزشکی همیشه توصیه اول شان به تمامی بیماران استفاده از عینک می باشد زیرا این روش بهترین روش از نظر آن‌ ها است.

اما باز اشخاصی هستند که علاقمندند از عینک استفاده نکنند که برای این افراد دو روش پیش رو خواهد بود که یکی از آنها استفاده از عمل های لیزیک می باشد و راه دیگر استفاده از لنزهای تماسی این است که لنزهای تماسی حدود ۵۰ سال است که اختراع شده اند و امروزه به راحتی در دسترس هستند و افراد زیادی از آنها برای ترک عینک و تا حد زیادی برای زیبایی استفاده می کنند.

لنزهای تماسی در صورتی که به درستی و با دقت استفاده نشوند می تواند موجب ایجاد زخم های قرنیه حساسیتهای چشم و مشکلاتی از این قبیل در چشم بیمار شوند و اصلاً به همین دلیل بود که پزشکان به دنبال یک روش جایگزین جراحی برای تصحیح عیوب انکساری چشم بیماران رفتن و روشهای مختلف را مورد مطالعه قرار دادند.

خطر عمل لیزیک نسبت به لنزهایی که استفاده می‌شود بسیار کمتر است چرا که استفاده از لنز همواره چشم را در معرض خطر قرار می‌دهد اما در عمل لیزیک تنها در هنگام عمل و روز‌های بعد از آن احتمال خطر وجود دارد البته باید توجه داشت که عمل لیزیک هم شرایط خاص خودش را دارد به طور مثال شماره چشم فرد باید ثابت شده باشد و براساس نیاز‌های افراد استفاده می‌شود.

قیمت تمام شده عمل های جراحی لیزر چشم در ایران بسیار پایین است حتی در مقایسه با کشورهایی مانند بنگلادش این در حالی است که فناوری هایی که در ایران برای جراحی های لیزری چشم استفاده می شود از فناوری های سطح یک اروپایی می باشند و در نتیجه هزینه انجام این روش در ایران بسیار پایین تر است.

معيارهاي اعمال جراحی لیزری

• عدم وجود بيماريهاي عمومي نظیر انواع روماتیسمِ، دیابت پیشرفته و نقص ایمنی
• عدم حاملگی و شیردهی
• عدم وجود بيماريهاي چشمي مثل گلوكوم (آب سياه) ، آب مروارید، خشکی متوسط تا شدید چشم و بیماری تبخال چشمی،
• گشاد نشدن بیش از حد معمول مردمک چشم در تاریکی
• داشتن توقعات واقعي از قابليت و توانايي‏هاي عمل جراحي ليزر (PRK) يا ليزيك در تصحيح ديد.
• حداقل سن ۱۸ سال و حد اکثر تا زمانی که فرد آب مروارید نداشته باشد.
• عدم تغيير قابل توجه نمره عينك در يكسال گذشته یعنی حداکثر بیش از ۵/. دیوپتر تغییر نکرده باشد.
• ضخامت کافی قرنیه
• نزديک بيني ۱- تا ۱۰- ديوپتر
• آستيگماتيسم ۵/۰ تا ۶ دیوپتر
• دور بینی حداکثر تا ۶+ دیوپتر
• عدم وجود كواتوكونوس (قوزقرنيه) و یا نامنظمی در سطح قرنیه

 

در صورتی که از لنز استفاده می کنید باید مدتی قبل از عمل لیزر چشم استفاده از لنز را متوقف کنید به این شکل که اگر از لنزهای نرم استفاده می کنید حدود یک هفته قبل از عمل جراحی خود باید استفاده از لنز را متوقف کنید و در صورتی که از لنزهای سخت استفاده می کنید باید سه تا چهار هفته زودتر از عمل جراحی خود استفاده از لنزهای تماسی خود را متوقف کنید.

 

مراقبتهای قبل از عمل چشم

روز قبل از عمل خود به خوبی استحمام کنید و لبه های پلک خود را با استفاده از شامپو بچه ای که قبل از رقیق شده است به صورت کامل شستشو دهید و سعی کنید در روز عمل به هیچ عنوان از عطر یا هر گونه ماده ای که دارای عطر می باشد استفاده نکنید زیرا دستگاه لیزر به بو حساس میباشد همچنین لبه های پلک خود را تمیز نگه دارید و از آرایش در روز جراحی خود جداً پرهیز کنید.

عمل شما کاملاً به صورت سرپایی خواهد بود و برای هر چشم حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد و پس از آن عمل به طور کامل پایان می یابد.

مراحل عمل چشم

 

• قبل از شروع عمل قطره بي حسي در چشم ريخته مي شود شما در طی عمل درد زیادی نخواهید داشت.
• پلك ها با محلول بتادين ضد عفوني مي شود.
• سپس شما در اتاق ليزر روي تخت به پشت دراز مي كشيد و مجددا قطره بي حسي در چشمتان ريخته مي شود و توسط يك وسيله مخصوصی پلك ها از هم باز نگه داشته مي شود و میکروسکوپ اتاق عمل روبروی صورت شما قرار می گیرد.
• در داخل میکروسکوپ نور قرمز رنگ کوچکی وجود دارد که ابتدا ثابت است است و در حین انجام لیزر چشمک زن می شود.
• برای افزایش دقت اصلاح باید مرتبا (به خصوص زمانی که صدای جرجر ناشی از لیزر را می شنوید) به این نور خیره شوید.

 

خطرات بعد از عمل چشم

چون این نوع درمان بسیار دقیق و ظریف است ممکن است مقادیر کمی بیشتر یا کمتر اعمال شود که نهایتا می تواند به نمره عینک بسیار کمی برای بیمار منجر شود و این امر چیزی غیر عادی نیست ولی فرد بعد از عمل بدون عینک می تواند به خوبی کارهای خود را انجام داده و فقط برای اعمال دقیق نیاز به نخواهد داشت.

برخی دیگر از عوارض این نوع عمل که به صورت زودگذر هستند و با گذر زمان برطرف می شوند  عبارتند از:

• خیرگی واذیت ناشی از نور(glare)،
• دیدن هاله یا پخش نور چراغ ها در شب (halos or starburst)
• عفونت قرنیه: خوشتختانه عوارض تهدید کننده بینائی نظیر عفونت فوق العاده نادر است.
• عینک مطالعه ممکن است همچنان بعد از عمل لازم باشد.
• برخی بیماران گرچه ممکن است بعد از عمل ليزيك نسبت به قبل از آن بدون عینک بهتر باشند ،ولی ممکن است برای دید خوب همچنان به عینک نیاز داشته باشند.
• اختلالاتی به صورت کاهش دقت تمایز ،و حتی با دید 10/10 اشیاء ممکن است تار یا قهوه ای بنظر برسند.
• حساسیت به نور.
• خشکی.
• خراشیدگی.
• نزدیک بینی در شب: چون در اين عمل فقط بخش مركزي قرنيه تغيير شكل پيدا مي‏كند، در هنگام باز شدن مردمك در شب نور از محيط قرنيه كه تغيير شكلي پيدا نكرده است، وارد چشم مي‏شود و ايجاد نزديك‏بيني مي‏كند. حتي اگر در روز ديد عالي وجود داشته باشد، در شب ممكن است براي ديد كامل احتياج به عينك مختصري باشد.

 

برای نوبت گیری از مجرب ترین پزشکان متخصص می توانید به بخش نوبت گیری آنلاین همین وبسایت مراجعه فرمایید و از خدمات ارائه شده توسط وبسایت سلامتی بدون مرز در این باره فقط با یک کلیک استفاده کنید.

منبع : سلامتی بدون مرز | جراح چشم ایران | متخصص چشم پزشکی

نویسنده : امیر رستمی